आयुष्मान भारत योजना
आयुष्यमान भारत योजना – जन आरोग्य अभियान (Ayushman Bharat – Pradhan Mantri Jan Arogya Yojana – PM-JAY)
योजनेचा उद्देश:
आयुष्यमान भारत योजना ही केंद्र सरकारची महत्वाकांक्षी आरोग्य योजना आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे गरीब आणि गरजू कुटुंबांना मोफत आरोग्य सेवा प्रदान करणे, विशेषतः जे उपचार घेऊ शकत नाहीत अशा गंभीर आजारांसाठी रुग्णालयीन उपचाराचा खर्च सरकारकडून उचलला जातो.
🎯 योजनेची वैशिष्ट्ये:
भारतातील सर्व पात्र कुटुंबांना प्रत्येक वर्षी ₹5 लाखांपर्यंत मोफत आरोग्य विमा कवच
शस्त्रक्रिया, औषधे, निदान तपासण्या, हॉस्पिटलमध्ये दाखल होणे यांचा समावेश
सरकारी तसेच खाजगी रुग्णालयांत मोफत उपचाराची सुविधा
कॅशलेस व पेपरलेस प्रक्रिया
देशभरातील १५०००+ रुग्णालयांमध्ये सेवा उपलब्ध
👨👩👧👦 पात्रता (Eligibility):
ग्रामीण भागातील गरीब व वंचित कुटुंबे (SECC 2011 नुसार)
शहरी भागातील कामगार वर्ग, असंघटित क्षेत्रातील नागरिक
लाभ घेण्यासाठी कोणतीही नोंदणी फी किंवा प्रीमियम आवश्यक नाही
महाराष्ट्रात ही योजना “महात्मा फुले जन आरोग्य योजना” सोबत एकत्रितपणे राबवली जाते
📄 योजनेअंतर्गत लाभ:
₹5 लाख पर्यंतचा आरोग्य विमा दरवर्षी कुटुंबासाठी
1300+ पेक्षा जास्त उपचार पॅकेजेस (शस्त्रक्रिया, कर्करोग उपचार, डायलिसिस, इ.)
उपचारासाठी रुग्णालयात भरतीपूर्वी 3 दिवस आणि डिस्चार्जनंतर 15 दिवसांपर्यंतचा खर्च समाविष्ट
औषधे, तपासण्या आणि निवास यांचाही समावेश
🏥 उपलब्ध सुविधा:
कॅशलेस आणि पेपरलेस उपचार
देशभरातील सूचीबद्ध सरकारी व खासगी रुग्णालयांत सेवा
24×7 हेल्पलाइन आणि सुविधा केंद्रे
📑 आवश्यक कागदपत्रे:
आधार कार्ड
राशन कार्ड किंवा SECC यादीतील नाव
आयुष्मान भारत कार्ड (ABHA ID – Health ID)
लाभार्थ्याच्या नावासहित मोबाईल क्रमांक
📝 अर्ज व नोंदणी प्रक्रिया:
नजीकच्या आयुष्मान भारत सुविधा केंद्रात (CSC / जनसेवा केंद्र) भेट द्या
आपले नाव यादीत आहे का ते तपासा (https://pmjay.gov.in वरून)
कागदपत्रांसह AB-PMJAY कार्ड तयार करून घ्या
रुग्णालयात दाखल होताना हे कार्ड दाखवून कॅशलेस उपचार घ्या
📞 संपर्क व अधिक माहिती:
राष्ट्रीय हेल्पलाइन: 14555 / 1800-111-565
वेबसाइट: https://pmjay.gov.in
महाराष्ट्रासाठी: https://www.jeevandayee.gov.in
❗️ महत्वाची टीप:
महाराष्ट्र राज्यात आयुष्मान भारत योजना “महात्मा फुले जन आरोग्य योजना” (MPJAY) बरोबर एकत्र राबवली जाते.
त्यामुळे लाभार्थी दोन्ही योजनांचे फायदे घेऊ शकतात.
लाभ घेण्याआधी आपल्या नावाची यादीत खात्री करणे आवश्यक आहे.